Düz Tabanlık

Düz Tabanlık, Tanı > Tedavi > Ameliyat

Düz tabanlık, ayağın normalde olması gereken iç uzun kavsinin kaybolarak topuğun dışa doğru kayması ile karakterize bir ayak deformitesidir. Düz tabanlık denildiğinde genellikle akla çocuk ayağı gelir, fakat düz tabanlık sadece doğuştan olan bir durum değildir.

Erişkin yaşa kadar normal bir ayağa sahip olan erişkinlerde 30’lu 40’lı yaşlardan sonra da düz tabanlık gelişebilir. Bunun nedeni romatolojik hastalıklar olabileceği gibi, altta yatan hiçbir hastalık olmaksızın da, aşırı kilo ve/veya aşırı uygunsuz kullanım sonucunda da gelişebilmektedir. Erişkin düz tabanlığın temel nedeni, ayak iç kısmındaki kavsin tam tepe noktasındaki kemiğe yapışan “tibialis posterior” adındaki tendonun (yaş, aşırı kullanım, kilo, romatolojik hastalık vb nedenlerle) dejenere olması ve artık işlev göremez hale gelmesidir. Bu tendon adeta bir çadırın direği gibi ayak kavsini destekler ve bu iyi çalışmadığında çadırın çökmesi gibi ayak kavsi de çökmeye başlar.

Ayak kavsindeki bu çökme bir anda olmaz, aksine sinsice gelişir. Hasta önce ayak iç tarafında bir ağrı hisseder. Bu dönemde doğru teşhis konulursa hastalığın ilerlemesini durdurmak bile çeşitli önlemlerle mümkün olabilir. Fakat ne yazık ki bu dönem genellikle doğru teşhis konulamadan geçiştirilir ve deformite ilerlemeye başlar. Hastanın iç taraftaki ağrısı geçmediği gibi, bu bölgede bir çıkıntı oluşmaya başladığını da fark eder. Aslında bu gerçek bir kemik çıkıntısı değil, ayağın bu bölgeden dönmeye ve deforme olmaya başlamasıyla oluşan izafi bir durumdur. Zaman daha da ilerledikçe ayak kavsi yavaş yavaş çökmeye ve topuk dışa doğru kaymaya başlar. Topuğun bu dışa doğru kayması neticesinde hasta bir süre sonra ayak dış tarafında da ağrı duymaya başlar ve hatta iç taraftaki ağrısını bu dönemde unutur. Aynı zamanda baldır kaslarında da gerginlik hissi başlayabilir. Eğer hastaya bu dönemde uygun teşhis konabilirse, aynı seansta yapılan bir dizi ameliyatla, ayak eklemlerini sabitlemeden ayağı normal şekline ve fonksiyonuna kavuşturmak mümkün olabilir. Fakat eğer bu dönem de atlanırsa artık hastaya yapılabilecek tek şey ayaktaki üç eklemi ayak düzgün pozisyonda iken sabitleyerek ayağı normal şekline kavuşturmaktır. Bu sabitleme ameliyatı ile şekli düzelmiş, ağrısız basan bir ayak elde edilebilir fakat bu sabitleme işlemi 15-20 yıl sonrasında ayak bileğinde erken kireçlenmeye neden olabilir. Dolayısıyla bu gibi durumlarda mutlaka ayakta basarken iki yönlü ayak röntgenleri çekilerek bir uzman tarafından değerlendirilmeli ve erken önlem alınmalıdır.

Düz Tabanlık Tanı – Tedavi

Tabanlık Kulanımının Yeri Nedir?

Tabanlık kullanımının ayağı düzeltici veya deformite oluşumunu engelleyici hiçbir etkisi yoktur. Bu bilimsel olarak kanıtlanmıştır.  Fakat düztabanlığa bağlı ağrısı olan çocuklarda tabanlık verilebilir. Ayağa özel,işin uzmanınca yapılan tabanlıklar ağrıyı gidermede ve deformitenin ilerlemesini azaltmada etkili olabilirler. Aşil tendonu dediğimiz arkadan topuğa yapışan kuvvetli Aşil bağına düzenli germe egzersizleri yapılması da faydalıdır.

 Düz Tabanlık Ameliyatla Düzeltilir Mi?

Evet, düzeltilebilir. Burada önemli olan zamanlama ve hangi çocuklara ameliyat yapılması gerektiğine karar vermektir. Burada doktorun tecrübesi çok önemlidir. Genel olarak prensip hiç şikayeti olmayanlara dokunmamaktır. Burada “şikayet” ile kastedilen sadece ağrı değildir. Ayakkabılarda deformasyon, koşmada zorlanma veya çocuğun bacaklarından atipik şikayetleri olması da dikkate alınmalıdır. Eğer altta yatan başka bir neden yoksa ve çocuğun düz tabanlığının daha da ilerleyeceğine inanıyorsak, 7-8 yaşından itibaren ameliyat edilebilir. Ama altta yatan nedenlerin olduğu esnek olmayan patolojik düz tabanlıklarda ameliyat daha erken de yapılabilir.