Aşil Tendiniti (tendinopatisi) Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Aşil tendiniti (tendinopatisi) nedir?
Aşil tendonu baldırın arka kısmında bulunan gastroknemius ve soleus kaslarını topuk kemiğine (kalkaneus) bağlayan kalın bir banttır. İnsan vücudundaki en kuvvetli tendon olan aşil tendonunun mikrobik olmayan iltihaplanmasına ise aşil tendiniti adı verilir. Bu iltihaplanma vücudumuzdaki dokuların aşırı kullanım, yaralanma veya hastalıklara verdiği yanıttır ve etkilenen bölgede şişme, ağrı ve hassasiyet ile kendisini gösterir.
Aşil tendinitleri; aşil tendonunun topuk kemiğine (kalkaneus kemiği) yapışma yerinde (insersiyonel tendinit) veya yapışma yerinden 3-5 cm yukarıda tendon ortasında da olabilir.
Aşil tendiniti neden oluşur?
Aşil tendinitine neden olan özellikli bir yaralanma yoktur. Düztabanlık (pes planus) veya ayak kavsinin yüksek olması (pes kavus), fazla kilolu olmak, hızlı kilo alma, uzun sure ayakta kalma, uygunsuz ayakkabı kullanma, uygunsuz antrenman tendinit oluşumuna neden olabilecek risk faktörleri arasındadır. Aşil tendonunun topuk kemiğine (kalkaneus) yapışma yerinde oluşan kemik çıkıntıları da tendonda iritasyona yol açıp, şikayetlere neden olabilir.
Aşil tendiniti ne gibi şikayetlere neden olur?
Aşil tendiniti olanlarda sık karşılaşılan şikayetler
- Sabah tutukluğu ve ağrı
- Tendon üzerinde ve çevresinde aktivite ile artan ağrı
- Egzersiz yapılan günün ardından şiddetlenen ağrı
- Tendonda kalınlaşma
- Topuk bölgesinde kemik çıkıntılarıdır.
Aşil tendiniti tanısı nasıl konulur?
Tanı için fizik muayene çoğu zaman yeterlidir. Tendonda kalınlaşma, ağrının yeri yanında ayağın pes kavus, pes planus ve hamstring gerginliği açısından değerlendirilmelidir. Gerekli görülmesi durumunda röntgen, manyetik rezonans (MR) gibi ek tetkikler de istenebilir. Röntgen kemik yapı ve tendon içerisindeki kalsifikasyonları iyi göstermekle birlikte kemik hastalıklarının ayırıcı tanısında yardımcı olmaktadır. MR ise tendon gibi yumuşak dokuları değerlendirmede değerli bilgiler verir.
Aşil tendiniti tedavisinde ne yapılır?
Hastaların büyük bir bölümünde ameliyat dışı yöntemler ile şikayetler kontrol altına alınabilir. Fakat şikayetlerin rahatlaması birkaç ayı bulabilir.
İstirahat tedavinin ilk aşamasını oluşturur. Özellikle ağrıyı kötüleştiren aktivitelerden kaçınılmalı, koşma gibi sporlara ara verilmelidir. Bunun yanında buz uygulaması, nonsteroidal anti-inflamatuar ilaç kullanımı (voltaren veya majezik gibi) ve aşil germe egzersizlerine başlanması önerilir. Taban kısmı yumuşak ve topuk kısmı daha yüksek olan ayakkabılar yanında basma kusuru olan hastalarda kişiye özel yapılacak tabanlıkların kullanımı ile şikayetlerin tekrarlamasının önüne geçilebilir.
Cerrahi dışı yöntemlere rağmen şikayetleri 6 aydan daha uzun süren hastalarda ise cerrahi olarak topuk kemiğindeki kemik çıkıntıların kapalı yöntemlerle (artroskopik olarak) traşlanması, tendon içerisindeki hasarlı – dejenere bölümlerin temizlenmesi, hasar %50’den fazla ise bu uygulamaya ek olarak tendon transferi yapılması gerekli olabilir. Uygulanacak tedaviye muayene ve tetkikler ışığında karar vermeyi tercih etmekteyiz.